TAUTHUOCVN- CÁI NHÌN CHUYÊN SÂU VỀ GỖ MORTA
TAUTHUOCVN- CÁI NHÌN CHUYÊN SÂU VỀ GỖ MORTA
Con người đã hút tẩu từ thời kỳ đồ đá , và trong khi những điều cơ bản thay đổi rất ít , đốt trong một cái cối và hút qua một đường hơi – thì đã có rất nhiều thay đổi về vật liệu để thích nghi với tiến bộ của công nghệ trong bộ môn này. Kể từ thế kỷ 19, Briar(gỗ thạch nam) đã thống trị lĩnh vực sản xuất tẩu hút thuốc, nhưng trong bối cảnh lịch sử của tẩu thuốc , nó vẫn là một sự tương đối mới gần đây. Đất sét và meerschaum ( đá bọt biển) được ưa chuộng trong nhiều thế kỷ trước khi có briar, và những chiếc tẩu cổ bằng đá và xương đã có từ hàng thiên niên kỉ trước.
Morta ( gỗ than bùn) là một phát hiện chế tạo tẩu tương đối gần đây hơn so với briar, ít nhất là về mặt sử dụng được ghi chép lại ; tuy nhiên trớ trêu thay vì nó lại nằm trong số những vật liệu lâu đời nhất.
Morta Là Gì ?
Còn được gọi là gỗ sồi hoặc gỗ than bùn , là gỗ bán hóa đá được tìm thấy trong các vũng lầy trên khắp Châu Âu. Hóa đá là quá trình biến đổi một sinh vật sống một lần thành khoáng chất mà vẫn giữ được các đặc tính và cấu trúc hình ảnh của nó, nhưng không giống với hóa thạch – một ấn tượng về sinh vật trong bùn , đất hoặc đá. Hóa đá được hình thành do thiếu oxy , ngăn cản vật liệu hữu cơ không bị phân hủy và thay vào đó nó cứng lại. Những cây bán hóa đá được sử dụng làm thế chấp đang trên đà bị hóa đá hoàn toàn ; tuy nhiên quá trình đó kéo dài hàng chục nghìn đến hàng triệu năm. Morta tương đối trẻ hơn – có niên đại từ 2000- 5000 năm.
Morta Đến Từ Đâu ?
Phần lớn nguồn cung cấp Morta trên thế giới chỉ giới hạn ở Châu Âu , nhưng nó trải dài ra toàn lục địa : Pháp , IreLand , Anh , Ukraine và Nga , nằm trong số các quốc gia giàu có trên thế giới. Những cây gỗ cứng cần thiết là loại cây cối già cỗi nhiều năm nhưng lại không tìm thấy ở các lục địa khác , những loại cây đó có thể chưa từng tồn tại ở những địa phương khác hoặc đã bị đốn hạ trong nhiều thế kỷ qua.
Steve là nhà giao dịch buôn bán với một gia đình Ukraine, và việc tìm nguồn cung cấp Morta đòi hỏi nỗ lực vất vả và máy móc mạnh mẽ. Ông nói :” Cần một lực đáng kinh ngạc để kéo những khúc gỗ này lên khỏi mặt nước. Sức hút rất mạnh vì ướt đẫm nên chúng nặng cả tấn. Phải đào quanh từng khúc gỗ để quấn một sợi xích sau đó cần cẩu kéo chúng ra và đặt lên chiếc xe tải lớn. Đôi khi kéo những mảnh có đường kính 10 inch , hoặc là những mảnh có đường kính 3 feet”.
Vì trải qua hàng thiên niên kỷ ngập nước , nên Morta phải được làm khô đáng kể khi có thể được sử dụng trong chế biến gỗ. Steve cho biết :” Sau khi rút các khúc gỗ ra , họ cắt chúng trên một chiếc cưa thành từng dải thành kích thước có thể sử dụng được , sau đó quá trình sấy khô sẽ bắt đầu. Nó phải được thực hiện thật sự chậm rãi , đối với khác khối vữa dạng ống , nếu làm khô chúng trong lò giống như Briar sẽ dẫn đến nứt vỡ , vì vậy tất cả các khối vữa phải được làm khô bằng không khí. Các khối này dần thích nghi với môi trường khô hơn và khô hơn trước khi được đặt trên sàn bê tông và phủ mùn cưa để hoàn thành quá trình làm khô”.
Theo nguyên tắc chung để làm khô gỗ đến độ ẩm thích hợp cho chế biến gỗ là một năm trên mỗi inch độ dày. Thông thường con số này sẽ vào khoảng 11% nhưng đối với việc sản xuất tẩu, độ ẩm khoảng 5-6%. Vì vậy , đối với một khối vữa 2 inch , có lẽ sẽ mất từ 3- 4 năm để đạt được độ khô thích hợp. Không chỉ là kết quả của một quá trình tốn thời gian , nó đòi hỏi thêm thời gian có thể sử dụng được trong việc chế tạo tẩu hút thuốc.
Sự Khác Biệt Giữa Morta Và Briar
Giống như bất kỳ loại gỗ nào mọc trên mặt đất , Morta được hình thành từ gỗ có hạt tuyến tính và ngược lại Briar mọc dưới đất và chỉ có thớ vòng. Nó không có các đặc điểm thớ dọc như một loại gỗ trên mặt đất. Với gỗ có vân tuyến tính , cực kỳ thận trọng trong cách sấy khô vì sức căng của gỗ và cấu trúc thớ nhất quán lớn hơn. Cấu trúc hạt như vậy rất dễ bị nứt nếu không được bảo dưỡng từ từ , và đó cũng là điều mang lại vẻ thẩm mỹ đặc biệt cho Morta. Hạt của Morta mở hơn hạt Briar, và nó có khía cạnh hình học hơn , với các vệt dọc và ngang giàn nhau theo hướng giống như chắp vá. Một trong những lý do khiến chính các nhà sản xuất và sư tầm tẩu bị thu hút bởi tẩu Morta vì tính thẩm mỹ kỳ lạ của chúng.
Màu Morta
Có một sự khác biệt về màu sắc giữa các loài cá , tùy thuộc vào độ tuổi của nó , nhưng tất cả các ví dụ đều tuân theo thang màu xám của tông màu. Để morta trở thành đen hoàn toàn , phải mất khoảng 5000 năm. Nếu nó bị nhấn chìm sâu trong khoảng 3000- 4000 năm , nó sẽ có màu xám hơn và trong 1000 – 2000 năm nó sẽ có nhiều màu vàng xám hơn. Mặc dù morta có thể được nhuộm màu xám hoặc đen đậm hơn , nhưng nó không có sự đa dạng về màu sắc của Briar – đỏ , nâu , xanh lục. Thay vào đó , nó mang lại một màu than trầm mà briar khó đạt được.
Hương Vị Hút Tẩu Morta
Nhiều người hút tẩu đã nhận xét về hương vị khác biệt được làm nổi bật bởi tẩu morta so với những loại được làm từ briar. Không giống như các vật liệu trung tính hơn , như đất sét và meerschaum, gỗ truyền các tinh chất tự nhiên của riêng nó vào khói thuốc . Max Rimensi , nghê nhân điêu khắc sản xuất tẩu II Duca chia sẻ rất thành công khi làm việc với tẩu morta khi hút hỗn hợp Latakia – luồng hơi sẽ cảm thấy sắc nét hơn khi hút chúng. Tẩu làm bằng morta dành cho những người yêu thích Latakia , vì độ sắc nét của latakia sẽ làm rõ hơn so với tẩu briar. Việc cảm nhận thấy morta thường xuyên hút mát hơn và khô hơn so với tẩu Briar.
Việc Sản Xuất Morta Làm Vật Liệu Chế Tạo Tẩu Hút Thuốc
Bên cạnh tính thẩm mỹ và đặc tính hút khác nhau của nó , morta cũng yêu cầu các kỹ thuật chế tác khác với briar, chủ yếu liên quan đến việc cắt và khoan . Steve nói :” Vì nó có cấu trúc hạt có lỗ chân lông mở , khi bạn cắt nó thì hạt sẽ có nhiều lông hơn. Lăn lông là những mảnh giống như sợi tóc bám ở mép dưới của một vết cắt , đối với trong lòng cối , phần lông đó phải được chà nhàm xuống.
Hơn nữa , doa motise ( lỗ mộng) và chamber ( khoang) của tẩu morta thậm chí còn cần thiết hơn so với tẩu briar. Do gỗ di chuyển khi lực căng được giải phóng , việc khoan một lỗ sẽ không bảo giờ tạo một đường tròn hoàn hảo . Vì lý do này , hầu hết các nhà sản xuất tẩu chuyên nghiệp sẽ mài motise bằng tay sau khi khoan để đạt được hình tròn hoàn hảo ở tâm và do đó, thân tẩu vừa vặn hơn. Mặc dù họ cũng thường xuyên làm điều này trên tẩu briar , nhưng nó đặc biệt cần thiết hơn đối với morta. Vì morta là một loại gỗ có hạt tuyến tính , nên nó dễ bị nứt ở phần thân hơn trừ khi nó có một thân cây hoàn hảo. Sự phù hợp với thân tốt là một khía cạnh quan trọng của một chiếc tẩu được làm tốt , nhưng thậm chí còn hơn thế nữa nếu chiếc tẩu đó được làm từ morta.
Việc hoàn thiện một chiếc tẩu bằng dạng vữa cũng có những khắt khe độc đáo, vì cấu trúc hạt mở có thể dễ dàng bẫy các hợp chất đánh bóng khác nhau hơn. Hầu hết các nhà sản xuất tẩu có kinh nghiệm khi làm việc với morta, hãy chà nhám nó cho mịn hơn trước khi tra dầu , tẩy lông và đánh bóng đường ống.
Những Chiếc Tẩu Làm Bằng Morta
Có thể tìm thấy một chiếc tẩu morta là từ danh mục năm 1906 của Peterson , được cung cấp bởi blog Peterson Pipe Notes của Mark Irwin và cuốn sách của ông với Gary Malmberg ( The Peterson Pipe Book). Mặc dù có rất ít thông tin về những chiếc tẩu làm bằng gỗ sồi của Peterson , nhưng hình ảnh của chúng được chỉ định dạng 8B và 15B, mỗi chiếc được chạm khắc với các chi tiết tuyệt đẹp trên những thân tẩu. Trong cuốn sách của họ , Irwin và Malmberg suy đoán rằng Peterson rất có thể là nhà sản xuất tẩu morta đầu tiên , mặc dù viêc sản xuất bị hạn chế đáng kể và trong những thập kỷ sau đó , không thấy tồn tại nữa.
Tuy nhiên , trong những năm gần đây việc sử dụng morta đã gia tăng và sự phổ biến của nó đã tăng lên , đặc biệt là với các nhà sản xuất tẩu thủ công và xưởng hiện đại. Trever Tallbert là một trong những nghệ nhân hiện đại đầu tiên chế tạo ra những chiếc tẩu morta thủ công. Sau đó , vào năm 2009 , cả Chris Askwith và Max Rimensi đều bắt đầu sử dụng vật liệu này, Chris cói Trever là thợ chạm khắc duy nhất mà anh biết về việc sử dụng morta vào thời điểm đó. Chris và Max đều bị thu hút bởi cấu trúc hạt độc đáo của morta , và Chris cũng đánh giá cao vật liệu có nguồn gốc từ quê hương của anh ở Anh, tìm nguồn cung cấp từ vùng Norfolk.
Thuận tiện , các khối morta khá phù hợp với quy trình tạo hình tự động của BriarWorks, nhờ vào cách cắt morta. Các khối briar thường được cắt không đều , vì thế đều phải chỉnh các mặt cắt trước liên tục trước khi cắt. Morta thì khác, việc các máy cắt sẽ dễ dàng tạo ra các hình khối chữ nhật hoàn hảo. Tuy nhiên việc chà nhám mất thời gian nhiều hơn, nhưng nó được tạo nên nhờ các khối được cắt đồng nhất và do khả năng dễ dàng bắn cát của morta.
Sau bước đột phá đầu tiên vào tẩu morta, BriarWorks đã bắt đầu cung cấp vật liệu trong dòng Moonshine của họ vào năm 2018. Chúng là lời giới thiệu hoàn hảo về morta cho những ai tò mò về tính chất hút tẩu và thẩm mỹ của nó những cũng chưa ai sẵn sàng để chi tiền cho một chiếc tẩu thủ công làm bằng morta.
Độ Bền Của Tẩu Morta
Một chủ đề chung xuyên suốt hướng dẫn này là cấu trúc hạt tuyến tính , lỗ chân lông mở của morta. Đó là để cảm ơn vì tính thẩm mỹ đặc biệt của nó và cũng là một nguyên nhân của một số đặc điểm chế tạo thủ công của nó, và nó cũng yêu cầu bảo dưỡng hơi khác so với một tẩu briar. Nhiệt và độ ẩm được truyền khác nhau trong ống morta vì hạt hở của nó , vì vậy nếu nó được hun khói thật sự nóng , nó sẽ dễ bị nứt. Rõ ràng, ngay cả một chiếc tẩu briar cũng sẽ cháy nếu hút quá nóng , nhưng nhu cầu về một nhịp đo thậm chí còn quan trọng hơn với morta. Tuy nhiên , đừng để điều đó ngăn cản sự tò mò của bạn.
Morta là một trong những vật liệu hấp dẫn trong tất cả các vật liệu làm tẩu. Thật hiếm để tìm thấy một chiếc tẩu hàng trăm năm tuổi, nhưng những người thợ chạm khắc đang tạo ra những chiếc tẩu từ một vật liệu từ hàng nghìn năm trước. Trong hai thập kỷ qua , tẩu morta đã trở nên phổ biến đáng kể nhờ những thợ điêu khắc tiên phong như Trever Tallbert, Chris Askwith , Max Rimensi và BriarWorks và đặc biệt Steve Norse- người tiên phong đã làm cho vật liệu này trở nên dễ tiếp cận với những nhà sản xuất. Mặc dù tẩu morta đã tồn tại ít nhất từ đầu thế kỷ 20, nhưng ngày nay chúng đang được chế tạo theo tiêu chuẩn nhất. Chưa bao giờ có một ký nguyên tốt đẹp hơn trong lịch sử chế tạo tẩu để giới thiệu một chiếc tẩu morta và bộ sưu tập của bạn , và đối với những ai thường xuyên hút tẩu morta , hãy chia sẻ kinh nghiệm của mình cho những người khác nhé.